گیتا پویش

در این جشن هم مانند دیگر جشن های سال توشه دانی پهن می گردد با گل های ارغوانی رنگ و همیشه شکفته و چند شاخه درخت گز،هوم می‌نهادند و آوندهای زیبایی از میوه‌های پاییزی که به رنگ سرخ میوه‌هایی چون سنجد، انگور، انار، سیب، به، ترنج بالنگ ، انجیر، بادام، پسته، فندق، گردو، کُـنار، زالزالک، ازگیل، خرما، خرمالو و چندی از بوداده‌ها همچون تخمه و نخودچی می گذاشتند .

دیگر خوراکی‌های خوان مهرگانی فراهم می شد با آشامیدنی و نانی ویژه . نوشیدنی از عصاره گیاه هَـئومَـه// هوم که با آب یا شیر رقیق شده بود ، فراهم می‌شد و همه باشندگان جشن به نشانه پیمان از آن می‌نوشیدند. نانِ ویژه ی مهرگان از آمیختن آرد هفت نوع غله گوناگون فراهم می‌گردید. غله‌ها و حبوباتی مانند گندم، جو، برنج، نخود، عدس، ماش و ارزن.  دیگر نیازهای توشه دان مهرگان این چنین بود جام آتش یا نوکچه (شمع)، شکر، شیرینی، خوردنی‌های محلی و بوی‌های خوش مانند گلاب.

آنان پس از خوردن نان و نوشیدنی، به موسیقی و پایکوبی‌های گروهی می‌پرداخته‌اند. سرودهایی از مهریشت را با آواز می‌خوانده و ( اَرْغُـشت ) می‌رفته‌اند  می‌رقصیده‌اند. شعله‌های آتشدانی برافروخته پذیرای خوشبویی‌ها (مانند اسپند و زعفران و عنبر می‌شد و نیز گیاهانی چون هوم که موجب خروشان شدن آتش می‌شوند  .

در پایان مراسم، شعله‌های فروزان آتش، نظاره‌گر دستانی بود که بطور دسته‌جمعی و برای تجدید پایبندی خود بر پیمان‌های گذشته، در هم فشرده می‌شدند.

آیین های جشن های ایرانی با دیگر آیین ها دارای جدایی های بسیار بوده و همچون آیین مردمان در دیگر کشورها نیست که زمانی برابر با جشن مهرگان دارند . گفته شده در چنین زمانی جشن شراب در جاهای دیگری از جهان برپا می شود که همسان این آیین هست و در آن باده ی سرخ بکار برده می شود .