جشن مهرگان


مهر یا میترا خدای بسیار باستانی تر از زرتشت بوده که گفته شده زمانی همه ی مردم جهان (هر آینه هر کس کشور خود را جهانی می پنداشته و جهان را به منظور کشور خود می گفته) این آیین را می پرستیدند و به آن باورمند بوده اند ولی با آمدن اشو زرتشت که اندیشه ای بر پایه ی پندار نیک ، گفتار نیک و کردار نیک داشته این آیین را به یاد آن کیش راستین که برپایه ی پهلوانی و مهر و دوستی و پیمان بود را در آیین خود آورد و هنای های زیبای مهر بر فرهنگ ایرانی نشست و رنگ و بوی زیبایش را زیباتر کرد .

این جشن با یاد پیروزی کاوه و فریدون بر اژی دهاک (ضحاک) هم در این روز شادی مردم را  چندبرابر می کند .

از آن جا که هر دو آیین در درازای زمان دچار دگرگونی هایی شده اند در پندارها امگاشته می شود که مهر ایزدی جدا بوده و در آیین زرتشت نزول یافته ، مهر همان بوده که زرتشت گفته و در تاریخ دیگرگون شده و به ایزدی رسیده و کیش زرتشت آن را به جایگاه راستینش آورده اند و این هیچ نزول و توهینی نیست که هر کسی بر جایی بنشیند که نشسته بوده .

میان گاهشماری ها درباره ی زمان درست مهرگان ، جشن روز مهر از ماه مهر اختلافاتی هست ولی بر پایه ی این که گاهشماری زرتشتی سی روزه هست و پنج روز سال باهم شمارش می شوند با نام پنجه که در گاهشماری خورشیدی در شش ماه نخست سال در هر ماه یک روز گذاشته شده ؛ زمان درست باید از روز شانزدهم  روز مهر از ماه مهر گاهشماری زرتشتی آغاز شده که برابر با دهم مهر گاهشماری خورشیدی هست تا شش روز پسین آن که نخستین روز جشن را مهرگان عامه و اخرین روز جشن مهرگان خاصه نامیده می‌شود و با آیین ویژه ای برگزار می گردد .